Co oznacza niska temperatura u osoby starszej i kiedy powinna niepokoić?
U osób starszych niska temperatura ciała jest częstym zjawiskiem, które może być sygnałem poważnych problemów zdrowotnych. Kluczową wartością graniczną jest tu temperatura poniżej 35°C, która wskazuje już na hipotermię i wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej [5]. Każdy spadek temperatury ciała poniżej 36°C powinien skłonić do szczególnej uwagi i obserwacji, zwłaszcza jeśli towarzyszą mu charakterystyczne objawy [2][5].
Przyczyny niskiej temperatury u seniorów
Jedną z głównych przyczyn obniżonej temperatury ciała u osób starszych są zaburzenia termoregulacji. Z czasem dochodzi do utraty elastyczności naczyń krwionośnych, co pogarsza ukrwienie oraz osłabia zdolność organizmu do utrzymania właściwej temperatury [2]. Wpływ mają także choroby przewlekłe, takie jak niedokrwistość, niewydolność układu krążenia czy zaburzenia neurologiczne [2][4][5].
Anemia prowadzi do zmniejszenia liczby czerwonych krwinek, co skutkuje gorszym transportem tlenu i objawia się uczuciem zimna, bladością skóry oraz osłabieniem [2]. Z kolei choroby neurologiczne, w tym uszkodzenia podwzgórza oraz schorzenia takie jak udar, stwardnienie rozsiane lub niedoczynność przysadki mózgowej, zaburzają funkcje ośrodka termoregulacji, przez co szybciej może dojść do wychłodzenia organizmu [4].
Nie bez znaczenia są również przewlekłe choroby sercowo-naczyniowe oraz zaburzenia odporności, które nie tylko zwiększają ryzyko rozwoju hipotermii, ale także mogą maskować objawy innych schorzeń np. infekcji, przebiegających bez podwyższonej temperatury [1][2].
Im starsza jest osoba i im więcej schorzeń jej towarzyszy, tym większe ryzyko wystąpienia spadku temperatury poniżej bezpiecznego poziomu oraz poważnych konsekwencji zdrowotnych [2][4][5].
Objawy niskiej temperatury u osób starszych
Najczęstsze objawy niskiej temperatury ciała u seniorów to: zimne dłonie i stopy, bladość skóry, osłabienie, dreszcze, uczucie zimna, senność, spowolnienie ruchów, trudności z mówieniem, dezorientacja, zaburzenia pamięci, niemiarowe tętno oraz powolny oddech [2][3][4][6][8].
Przy łagodnej hipotermii (35-32°C) typowe są: osłabienie, senność, drżenie mięśni, dreszcze oraz trudności w mówieniu [3][6][8]. Umiarkowana hipotermia (32-28°C) skutkuje brakiem dreszczy, nasileniem senności, nieregularnym tętnem i chłodną skórą [3][6]. Hipotermia ciężka (poniżej 28°C) wiąże się z utratą przytomności, bardzo spowolnionym oddechem, słabym tętnem oraz ryzykiem obrzęku płuc [3][7].
Dodatkowo, przy obniżeniu temperatury mogą wystąpić trudności w komunikacji, niewyraźna mowa, spowolnienie reakcji oraz dezorientacja. Te symptomy często są mylone z innymi problemami zdrowotnymi, dlatego wymagają szczególnej uwagi [2][4][6].
Kiedy niska temperatura u seniora powinna niepokoić?
Temperatura ciała poniżej 35°C u osoby starszej jest zawsze sytuacją alarmową i wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem [5]. Niepokojące są także wszystkie przypadki, gdy obniżeniu temperatury towarzyszą objawy takie jak utrata przytomności, spowolnienie oddechu, bradykardia, zaburzenia świadomości lub bladość skóry [2][4][5].
Szczególnie wysokie ryzyko powikłań mają osoby z chorobami sercowo-naczyniowymi, anemią oraz zaburzeniami neurologicznymi [2][4]. W tej grupie nawet niewielki spadek temperatury może prowadzić do niebezpiecznych dla życia zaburzeń funkcji narządów wewnętrznych i znacznego pogorszenia stanu ogólnego.
Badania wskazują, że niską temperaturę u seniorów zawsze należy traktować poważnie, ponieważ może być sygnałem udaru, neuroinfekcji, niedoczynności przysadki mózgowej lub innych poważnych schorzeń wymagających szybkiej diagnostyki [4][5]. Każdy spadek temperatury poniżej wartości referencyjnych wymaga analizy i zwykle dalszych badań, mających na celu wykluczenie niebezpiecznych przyczyn [4][5].
Znaczenie szybkiej reakcji i diagnostyki
W przypadku stwierdzenia obniżonej temperatury ciała kluczowe jest szybkie rozpoznanie przyczyny i rozpoczęcie leczenia. Ważne jest monitorowanie stanu ogólnego i natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej przy wykryciu temperatury poniżej 35°C lub gdy występują niepokojące objawy ze strony układu oddechowego, sercowo-naczyniowego i nerwowego [5].
Właściwa reakcja w szybkim tempie może decydować o szansach na przeżycie i powrót do zdrowia osoby starszej, dlatego nigdy nie należy bagatelizować niskiej temperatury i zmian w zachowaniu czy samopoczuciu seniora [3][5][6][8].
Podsumowanie – jak kontrolować temperaturę u osób starszych?
Regularne pomiary temperatury u seniorów są elementem codziennej opieki i profilaktyki, zwłaszcza w okresach zwiększonej zachorowalności, osłabienia odporności lub zaostrzenia chorób przewlekłych [1][2]. Należy być czujnym na objawy takie jak bladość, zimne kończyny, osłabienie, dezorientacja czy nagłe pogorszenie funkcji życiowych [2][3][4].
Każdorazowo, gdy temperatura ciała osoby starszej spadnie poniżej 35°C, konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem i podjęcie niezbędnych działań, ponieważ hipotermia w tym wieku jest stanem zagrożenia życia [5].
Źródła:
- https://recepta.pl/artykuly/obnizona-temperatura-przyczyny-i-objawy-jak-postepowac-przy-niskiej-temperaturze-ciala
- https://www.veritas-opieka.pl/uczucie-zimna-u-osoby-starszej/
- https://diag.pl/pacjent/artykuly/hipotermia-lagodna-umiarkowana-ciezka-objawy-i-leczenie/
- https://ostrovit.com/pl/blog/obnizona-temperatura-ciala-przyczyny-objawy-i-zagrozenia-1730723180.html
- https://www.aptelia.pl/czytelnia/a729-Obnizona_temperatura_ciala__co_moze_oznaczac
- https://www.doz.pl/czytelnia/a16490-Hipotermia__przyczyny_objawy_pierwsza_pomoc
- https://www.decathlon.pl/c/htc/co-to-jest-hipotermia-rodzaje-objawy-pierwsza-pomoc-przedmedyczna_f6f98178-1a0e-47be-b4a4-8d72108d0e8f
- https://www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc/165213,hipotermia-i-odmrozenia
Belgisto.pl to portal tematyczny dedykowany miłośnikom kawy i herbaty, gdzie pasja spotyka się z ekspercką wiedzą. Tworzymy przestrzeń inspiracji i edukacji dla wszystkich, którzy pragną zgłębić tajniki sztuki parzenia i celebrowania wyjątkowych napojów.