Melisa lekarska (Melissa officinalis) to ceniona roślina zielarska, która oddziałuje na organizm na wiele sposobów. Znana głównie ze swoich właściwości uspokajających, pomaga także w dolegliwościach trawiennych, wspiera funkcjonowanie układu nerwowego oraz wpływa na odporność, pamięć i koncentrację. Jakie są mechanizmy działania melisy i jakie korzyści płyną z jej regularnego stosowania? W poniższym artykule wyjaśniamy kluczowe aspekty jej działania na organizm.
Działanie uspokajające i przeciwstresowe melisy
Główny efekt działania melisy to jej właściwości uspokajające. Zalety te wynikają z wpływu rośliny na neuroprzekaźnik GABA – podstawową substancję o działaniu hamującym w układzie nerwowym. Melisa zwiększa aktywność GABA, przez co obniża napięcie nerwowe, redukuje uczucie stresu oraz poprawia nastrój. Dzięki tej właściwości jest często stosowana w leczeniu stanów lękowych oraz przewlekłego napięcia psychicznego.
Korzystny wpływ melisy na psychikę przekłada się także na wspomaganie zdrowego snu. Roślina ta łagodzi problemy z zasypianiem i poprawia jakość snu bez powodowania uczucia otępienia w ciągu dnia, co czyni ją wartościową alternatywą dla syntetycznych środków nasennych.
Co istotne, czas działania melisy zależy od formy jej podania. Naparowi potrzeba zazwyczaj 15–30 minut, tabletki zaczynają działać po 30–45 minutach, a kropelki już po 15–20 minutach.
Wpływ melisy na trawienie i układ pokarmowy
Melisa posiada właściwości rozkurczowe, które pomagają łagodzić dolegliwości związane z przewodem pokarmowym, takie jak wzdęcia, kolki czy niestrawność. Poprzez stymulację wydzielania soków trawiennych oraz żółci, korzystnie wpływa na procesy trawienne i usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego. Właśnie to działanie bywa wykorzystywane w łagodzeniu objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego oraz do niwelowania bólów menstruacyjnych.
Właściwości antyoksydacyjne i neuroprotekcyjne
Melisa wykazuje właściwości antyoksydacyjne – neutralizuje wolne rodniki i chroni komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym. Szczególnie istotne są jej efekty w obrębie układu nerwowego. Zawarte w melisie flawonoidy i kwas ursolowy chronią komórki mózgowe, zapobiegają ich uszkodzeniom i wspierają stabilność funkcjonowania neuronów.
W związku z tym melisa stanowi ważny element profilaktyki chorób neurodegeneracyjnych oraz może spowalniać postępowanie zaburzeń funkcji poznawczych, co obecnie jest intensywnie badane w naukowych ośrodkach.
Wspieranie funkcji poznawczych i pamięci
Melisa korzystnie wpływa na funkcje poznawcze, w tym pamięć i koncentrację. Mechanizm tego działania polega na hamowaniu aktywności enzymu acetylocholinesterazy, co prowadzi do wzrostu stężenia acetylocholiny. Ten neuroprzekaźnik odgrywa kluczową rolę w przetwarzaniu informacji, zapamiętywaniu i zdolności skupienia uwagi.
Regularne stosowanie melisy wspomaga efektywność procesów intelektualnych, a także poprawia zdolności poznawcze u osób zmagających się z obniżeniem tych funkcji, co czyni ją wartościowym wsparciem nie tylko dla osób starszych.
Działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe
Melisa działa również przeciwbakteryjnie oraz przeciwwirusowo. Zawarte w niej fitochemikalia mogą ograniczać rozwój pewnych patogenów, co stosuje się m.in. w leczeniu różnych infekcji skóry oraz łagodzeniu objawów opryszczki. Posiada także właściwości przeciwgrzybicze, co umożliwia jej wykorzystanie w terapii niektórych schorzeń dermatologicznych.
Wpływ na odporność i ogólną kondycję organizmu
Oprócz wyżej wymienionych działań, melisa wzmacnia odporność organizmu dzięki swojemu efektowi antyoksydacyjnemu oraz zdolności do obniżania poziomu cholesterolu. Zwiększa ona również odporność na stres, co pozytywnie przekłada się na ogólną kondycję fizyczną i psychiczną.
Kluczowe składniki aktywne tej rośliny to flawonoidy, kwasy fenolowe, olejki eteryczne oraz garbniki, z których każdy nadaje melisie specyficzne, korzystne dla zdrowia właściwości.
Zastosowanie melisy w praktyce i bezpieczeństwo
Melisa znajduje zastosowanie w leczeniu stanów lękowych, zaburzeń snu, napięcia nerwowego, problemów trawiennych, PMS, a także w profilaktyce i łagodzeniu zaburzeń poznawczych. Jej wszechstronność czyni ją jednym z najważniejszych ziół w ziołolecznictwie współczesnym.
Skutki uboczne po zastosowaniu melisy zdarzają się rzadko. Przeciwwskazania do jej stosowania dotyczą głównie kobiet w ciąży oraz osób regularnie przyjmujących leki nasenne – w tych przypadkach warto skonsultować jej stosowanie ze specjalistą.
Podsumowanie
Działanie melisy na organizm ludzkim przebiega na wielu poziomach: od redukcji stresu, poprawy nastroju i jakości snu, przez wspomaganie pracy układu pokarmowego, aż po ochronę komórek nerwowych i wspieranie pamięci. Wspiera odporność, równowagę psychiczną i fizyczną. Prawidłowe stosowanie melisy przyczynia się do lepszej kondycji całego organizmu, a szeroko potwierdzone właściwości czynią z niej naturalny, skuteczny środek wspomagający zdrowie na co dzień.

Belgisto.pl to portal tematyczny dedykowany miłośnikom kawy i herbaty, gdzie pasja spotyka się z ekspercką wiedzą. Tworzymy przestrzeń inspiracji i edukacji dla wszystkich, którzy pragną zgłębić tajniki sztuki parzenia i celebrowania wyjątkowych napojów.